Fl-artiklu tiegħi l-ġimgħa
l-oħra spjegajt li filwaqt li Malta għandha rata għolja ta’ persuni li huma
sidien ta’ djarhom, il-pajjiż bħalissa qed jesperjenza wkoll prezzijiet projbittivi
tad-djar, li qed iwasslu għal għadd dejjem jikber ta’ tkeċċijiet minn
proprjetajiet mikrija, żgħażagħ li jibqgħu jgħixu mal-ġenituri tagħhom u
persuni li jgħixu f’kundizzjonijiet subumani.
Fl-istess ħin
il-pagi ta’ bosta persuni għadhom baxxi u ma jistgħux ilaħħqu maż-żieda
fil-prezzijiet tad-djar.
Barra minn hekk, irrikonoxxejt
li l-gvern fetaħ id-diskussjoni għal bidliet permezz tal-White Paper tiegħu
dwar il-kera tal-proprjetà, iżda enfasizzajt li Malta teħtieġ ukoll
soluzzjonijiet immedjati biex jiġu megħjuna n-numru dejjem jikber ta’ persuni
li qed iħabbtu wiċċhom ma’ tbatijiet fil-ħajja ta’ kuljum tagħhom bħalissa.
Tabilħaqq, jidher
li f’Malta qed tinħoloq struttura ta’ klassijiet prevalenti msejsa fuq jekk
persuna tkux sid ta’ darha jew le.
Nistgħu nagħmlu
l-argument li d-disparità li teżisti fil-qasam tad-djar f’Malta bħalissa hija
ħsara kollaterali minn gvern li ġera żżejjed bil-politika ekonomika tiegħu
mingħajr pjan sostenibbli. Li niftħu l-bibien beraħ għal tkabbir ekonomiku
mgħaġġel jitlob ippjanar, għax inkella nkunu qisna qed insuqu karozza mingħajr
brejkijiet bl-ogħla veloċità.
Anke jekk
il-gvern kellu l-aħjar intenzjonijiet b’rabta mal-politika ekonomika tiegħu, ma
kienx għaqli li ma qiesx il-possibbiltà ta’ konsegwenzi mhux maħsuba bħal dawk
li semmejt hawn fuq.
Waqt is-seminar,
ta’ min ifaħħru, li sar dan l-aħħar dwar il-White Paper, organizzat
fl-Università ta’ Malta flimkien mas-Segretarjat Parlamentari għad-Djar, saru
għadd ta’ mistoqsijiet minn dawk preżenti li jistħoqqilhom analiżi bir-reqqa u
tweġibiet mill-gvern.
Fost oħrajn,
ir-ri ċerka kollha li ġiet ikkonsultata
mill-awturi tal-White Paper tista’ tiġi ppubblikata? Dan hu essenzjali biex
issir evalwazzjoni minn akkademiċi li ma kinux involuti fit-tfassil tal-White
Paper.
Ma għandi ebda
dubju li l-awturi tal-White Paper għandhom il-kwalifiki meħtieġa u
intenzjonijiet tajbin, iżda l-isfera tal-politika titlob li jsir eżami oġġettiv,
minn pari, tal-evidenza biex jiġi aċċertat li dak li qed jiġi analizzat hu validu
u ta’ min joqgħod fuqu, u biex jiġu indikati nuqqasijiet possibbli.
Mistoqsija oħra
indirizzat in-numri tal-popolazzjoni ta’ Malta. Il-White Paper hi bbażata fuq
numri attwali reali? Jista’ jkun il-każ li kemm in-numri tal-popolazzjoni kif
ukoll in-numri tal-persuni li għaddejjin minn diffikultajiet marbutin
mal-akkomodazzjoni huma ikbar minn dawk ippubblikati uffiċjalment?
Inċidentalment, l-istqarrija
reċenti tal-Uffiċċju Nazzjonali tal-Istatistika li tgħid li kien għadd 20,000
ruħ inqas milli fil-fatt kienet il-popolazzjoni ta’ Malta waslet f’mument
pjuttost xieraq. Għal darb’oħra nisħaq li ma niddubitax ir-reqqa
tal-professjonisti ta’ dan l-Uffiċċju, iżda nistieden lill-gvern biex jagħmel
ukoll forom oħra ta’ riċerka – fosthom riċerka kwalitattiva – biex jivverifika
r-realtajiet tal-popolazzjoni.
It-tielet,
il-gvern bħalissa qed isostni li l-prezzijiet tal-kera stabbilizzaw rwieħhom.
Jista’ jagħtina aktar dettalji dwar dan? Għax dan mhuwiex dak li qed jgħidu
n-nies.
Ir-raba’, x’inhu
jagħmel il-gvern għall-għadd dejjem jiżdied ta’ persuni li qed jitkeċċew
mill-postijiet li qed jikru u li ma għandhom ebda alternattiva dinjituża? Ma’
dawn irridu nżidu dawk kollha li għadhom ma tkeċċewx iżda li jinsabu mħassba
ferm li dalwaqt imiss lilhom għax sempliċiment ma jistgħux ilaħħqu
mal-prezzijiet projbittivi li qegħdin jintalbu jħallsu.
Dawn in-nies żgur
mhumiex għaddejjin mill-aqwa żmien. U milli qiegħed nara, l-Awtorità tad-Djar
ma għandhiex biżżejjed riżorsi biex tkampa ma’ dawn il-każijiet kollha,
minkejja l-aħjar intenzjonijiet tal-ħaddiema tagħha.
Barra minn hekk,
x’inhu jagħmel il-gvern għaż-żgħażagħ kollha bi dħul medju li ma jistgħux
ilaħħqu mal-prezzijiet tal-kera u li mhumiex ser jingħataw self mill-banek?
In-numri tagħhom huma moħbija fl-istatistika tas-sjieda tad-djar, iżda l-fatt
hu li m’għandhom ebda għażla ħlief li jibqgħu jgħixu mal-ġenituri tagħhom biex
jevitaw akkomodazzjoni substandard bħal kmamar maqsuma bejn għadd ta’ persuni.
Mistoqsija oħra li
saret waqt is-seminar kienet dwar limiti fuq il-prezzijiet għall-proprjetà
mikrija. Għall-ewwel jistgħu jidhru pożittivi għal min jikri, iżda għal
darb’oħra, jista’ jkollhom konsegwenzi mhux maħsuba.
Jekk jiġu
introdotti limiti bħal dawn, is-sidien tal-proprjetà jistgħu jiddeċiedu li
jneħħu l-proprjetà tagħhom mis-suq tal-kera, u b’hekk tonqos il-provvista u b’konsegwenza
ta’ dan jiżdiedu l-prezzijiet tal-proprjetajiet disponibbli, sakemm ma
jiddaħħlux proprjetajiet ġodda fis-suq biex jikkumpensaw għal dan it-tnaqqis.
B’rabta ma’ dan, huwa importanti wkoll li jitħarsu s-sidien li jikru
l-proprjetà tagħhom – dawn mhux kollha huma sinjuri.
Għalhekk,
x’jista’ jsir biex jiġu megħjuna persuni foqra, u dawk bi dħul baxx u medju li
mhumiex sidien ta’ proprjetà u li qed isibuha impossibbli li jixtru jew jikru
akkomodazzjoni deċenti? Ser niddiskuti dan fl-artiklu li jmiss tiegħi.
Dan l-artiklu deher fil-Mument, 2 ta' Diċembru 2018